Etherische olie of essentiële olie worden al eeuwenlang gebruikt vanwege hun heerlijke geuren en mogelijke ondersteunende werking op lichaam en geest. Voor volwassenen is de keuze oneindig groot, maar wanneer het gaat om baby’s en jonge kinderen, moet je toch extra oplettend zijn. Niet alle etherische oliën zijn veilig voor kleine kinderen en baby’s. Toch zijn er een aantal zachte essentiële oliën die – mits juist gebruikt – kunnen bijdragen aan ontspanning, rust en welzijn bij kleintjes.

In deze blog bespreken we drie etherische oliën die kindvriendelijk zijn: lavendel, kamille en mandarijn. We gaan dieper in op hun werking, hoe je ze veilig kan toepassen en ook enkele belangrijkste waarschuwingen voor gebruik bij jonge kinderen.

1. Lavendel (Lavandula angustifolia)

Waarom lavendel geschikt is voor kinderen

Lavendel staat bekend als een van de zachtste en meest veelzijdige etherische oliën. De geur wordt meestal gebruikt om rust en ontspanning te brengen. Dit kan vooral prettig zijn voor kindjes die moeite hebben met in slaap vallen of kinderen die snel prikkelbaar of hooggevoelig zijn. Lavendel heeft daarnaast een mild kalmerende invloed op de huid.

De werking van lavendel essentiële

Ontspannend: helpt bij het verminderen van spanning of onrust.
Slaapondersteuning: bevordert een rustige sfeer voor het slapengaan.
Milde huidverzorging: wordt soms gebruikt bij lichte huidirritaties, al moet dit bij kinderen altijd zeer voorzichtig worden toegepast!

Hoe gebruik je etherische olie van lavendel op een veilige manier?

Voor kinderen is verdunnen essentieel! Etherische olie breng je nooit puur aan op de huid van een kind. Voor baby’s raad ik aan om bij voorkeur een diffuser te gebruiken in plaats van toepassingen op de huid.

Veilige gebruiksopties:

Diffuser of verstuiver: laat 1 druppel lavendel op een kinderkamer verstuiven gedurende 5–10 minuten vóór dat het kind de kamer inkomt. Gebruik de diffuser dus niet terwijl een baby slaapt.
Badritueel (voor oudere kinderen, niet voor baby’s): meng 1 druppel lavendel met een neutrale badolie-emulgator, zodat de olie zich in het water kan verdelen.
Enkele voorbeelden van emulgatoren:
– Meng je etherische olie eerst met een beetje badzout of himalaya zout en voeg dan toe aan het bad.
– Meng je etherische olie met een beetje melk of honing en voeg dan toe aan het badwater.
– Voeg je etherische olie toe aan een beetje badschuim en voeg het vervolgens toe aan je badwater.
Zeer verdunde massageolie (voor kinderen vanaf ca. 2 jaar): 1 druppel op 20 ml draagolie zoals amandelolie of jojoba olie.

Voorzichtigheid bij lavendel

Niet gebruiken bij baby’s jonger dan 3 maanden.
Altijd goed ventileren.
Geen langdurige of dagelijkse blootstelling – afwisseling en matiging zijn belangrijk.
Let op mogelijke huidgevoeligheid.

2. Roomse kamille (Chamaemelum nobile)

Waarom kamille heel geschikt is voor kinderen

Roomse kamille wordt vaak gekozen omwille haar zachte karakter en wordt traditioneel gebruikt om te kalmeren en te verzachten. De geur is heel subtiel en werkt geruststellend, wat bijvoorbeeld goed werkt bij huilerigheid, spanning of een overprikkeld kind. Daarnaast kan kamille heel mooi gecombineerd worden met lavendel. Maar wees steeds zuinig in het gebruik. Dus liever minder druppeltjes dan meer.

De werking van roomse kamille

Kalmerend en verzachtend: ondersteunt ontspanning bij emotionele onrust.
Slaaphulp: veel ouders gebruiken kamille om een vredige sfeer rond bedtijd te creëren.
Huidverzachtend: kamille staat bekend als mild, maar blijf terughoudend bij baby’s en pas het altijd sterk verdund toe.
Ontstekingsremmend: in te zetten bij huidirritaties, huidontstekingen, netelroos (urticaria) en jeuk die door allergie zijn ontstaan.

Hoe gebruik je etherische olie van kamille veilig

Kamille is een zeer veilige olie om bij kinderen en baby’s in te zetten maar ook hier geldt, steeds voldoende verdunnen.

Veilige gebruiksopties:

Diffuser: 1 druppel voor 5–10 minuten in een vooraf geluchte kamer.
Voetenmassage (voor kinderen vanaf ± 1 jaar): 1 druppel op 30 ml draagolie. Breng slechts een kleine hoeveelheid aan.
Aromatische doek: breng 1 druppel aan op een doek die buiten bereik van het kind hangt (bijvoorbeeld aan de andere kant van de kamer).

Voorzichtigheid bij kamille

Niet gebruiken bij allergieën voor planten uit de composietenfamilie (zoals ambrosia).
Altijd zeer sterk verdunnen.

3. Mandarijn (Citrus reticulata)

Waarom mandarijn geschikt is voor kinderen

Mandarijn is een citrusolie met een zachte, vrolijke geur die doorgaans goed verdragen wordt door kinderen. Ze wordt gewaardeerd om haar kalmerende én opbeurende eigenschappen, een fijne combinatie voor peuters en jonge kinderen die – net als volwassenen – last kunnen hebben van spanning of drukte. Kinderen vinden de geur van mandarijn over het algemeen heel erg aangenaam.

De werking van etherische olie van mandarijn

Opbeurend: helpt om een positieve sfeer te creëren.
Ontspannend: werkt rustgevend zonder zwaar te worden.
Slaaproutine: mandarijn wordt vaak ingezet in de avond omwille van de zachte maar warme en uitnodigende geur. Fijn dus voor in de slaapkamer.

Hoe mandarijn veilig te gebruiken

Citrusoliën zijn over het algemeen mild, maar ze kunnen de huid gevoeliger maken voor zonlicht (bij sommige varianten). Mandarijn is in vergelijking met andere citrusoliën iets zachter.

Veilige gebruiksopties:

Diffuser: 1–2 druppels in een grotere ruimte, 5–10 minuten vóór bedtijd.
Luchtverfrissing: een druppel op een wattenschijfje dat in de kamer ligt, steeds buiten bereik van het kind.
Massage (vanaf 2 jaar): 1 druppel op 20–30 ml draagolie, alleen ’s avonds en niet op plekken die aan zonlicht worden blootgesteld.

Voorzichtigheid bij mandarijn

Sommige citrusoliën zijn fototoxisch bij blootstelling aan zonlicht; mandarijn is dat meestal niet, maar voorzichtigheid blijft verstandig.
Liever nit aanbrengen op de huid van baby’s, verstuiven is beter.
Alleen aromatisch gebruiken bij baby’s ouder dan 3 maanden, in zeer lage hoeveelheden.

Belangrijke algemene veiligheidsregels voor etherische oliën bij baby’s en kinderen

Het gebruik van etherische olie bij kinderen vereist zorgvuldigheid. De geuren kunnen krachtig zijn omdat ze zo geconcentreerd zijn, de luchtwegen zijn nog volop in ontwikkeling en sommige oliën zijn ronduit te sterk en dus niet geschikt voor kindjes.

1. Gebruik nooit onverdunde etherische olie op de huid

De concentratie etherische olie is zeer hoog. Bij kinderen moet je altijd sterk verdunnen en bij baby’s nog veel meer. Een veilige standaardverhouding voor jonge kinderen ligt doorgaans tussen 0,25% en 1%. Voor baby’s vaak nog lager of alleen aromatische toepassing. Ik herhaal… liever minder dan meer.

2. Altijd goed ventileren wanneer je etherische olie gebruikt.

Een diffuser is leuk en aangenaam maar laat een diffuser nooit continu draaien. Gebruik korte sessies van enkele minuten, voorafgaand aan slaap of rustmomenten, niet terwijl een baby ligt te slapen.

3. Vermijd bepaalde oliën volledig bij kinderen

Oliën zoals eucalyptus, munt, rozemarijn, tijm en oregano kunnen te krachtig zijn voor jonge luchtwegen. Vermijd ook oliën met hoge concentraties menthol of cineol.

4. Pas op met baden

Veel mensen lijken dit niet te weten of staan er niet bij stil maar etherische olie mengt niet met water. Je moet dus altijd een emulgator gebruiken. Voor baby’s wordt badgebruik meestal afgeraden. Een beter alternatief is bijvoorbeeld een hydrolaat of een zakje thee (bv kamille) laten trekken in het badwater.

5. Houd oliën altijd buiten bereik van kinderen houden.

Etherische oliën zijn hypergeconcentreerde stoffen en moeten dus in de basis weggehouden worden van kinderen. Zorg dat de flesjes op een onbereikbare plek voor kinderen staan en sluit ze steeds goed af.

6. Raadpleeg bij twijfel een professional

Bij kinderen met allergieën, luchtwegproblemen of medische aandoeningen is extra voorzichtigheid noodzakelijk.